فرورتيش(فرهاد) از اهالي ماد بود و قصد داشت تا استقلال از دست رفته ماديها را ديگر بار احيا كند.ازآنجا كه آمال استقلال طلبانه وي، خواست و آرزوي قلبي توده هاي وسيع مردم مركزي و ماننا بود ، لذا آنان با همه وجود تا پايان در كنار فرورتيش ماندند و عليه پارسيان مبارزه كردند و پس از آن كه اين عيان به خون كشيده شد ، همين آمال  و مهر و دوستي نسبت به رهبر قيام ، در دل و جان مردم لانه كرد و او چون قهرماني جاويد در افسانه ها  ، داستانهاي حماسي ، حكايات ، و در يك كلام در ادبيات شفاهي و فولكولور مردم – اگرچه ماهيت موضوع داستانهاي مزبور دگرگون شد- انعكاس يافته و جاويد گشت.

اين يك حقيقت تاريخي است كه هيچ ملتي قهرمان محبوب خود را به بوته فراموشي نمي سپارد و همواره سلحشوراني را كه در صدد جامه عمل پوشاندن به آمال و آرزو هاي اوست ، در ياد وسينه خود زنده نگه داشته  و در ادبيات شفاهي خويش ، آنها را به شخصيت ايده آل خود بدل نموده و ابدي و جاويد مي سازد.مانند ساير ملت ها ، هر كدام از افسانه ها و داستانهاي حماسي و عاشقانه  و حكايات فولكوريك تركان آذري نيز ، مسلما با حادثه اي  تاريخي و با آمال  مردم  در دوره اي خاص مربوط بوده و نشات يافته  از آنديشه و آلام و خلاقيت ملت است كه با گذشت اعصار شاخ و برگ يافته و به صورت يك داستان و افسانه ملي در آمده است.به عنوان مثال از داستانهاي  عموم تركان  مي توان به ” داستانهاي آلپ ارتونقاس” ، “ماناس” ،”اوغوزخان” و از داستانهاي مردم آذربايجان مي توان  به داستانهاي دده قورقود ، كوراوغلو، شاه اسماعيل ، قاچاق نبي ، گولگز اشاره نمود.

داستان شيرين و فرهاد در همدان و آذربايجان پديد آمده و يكي از كهن ترين داستانهاي منطقه است كه تعيين دوران دقيق آفرينش آن مشكل  مي نمايد. شيرين برادر زاده ميهن بانو حاكم بردعه بوده است . بنابراين قيام فرورتيش (فرهاد) و به نيزه نشانده شدنش در همدان و نقرنقش به  زنجير كشيده شده او در بغستان (بيستون)ميان مردم آزربايجان به صورت افسانه اي عاشقانه كه پاياني تراژيك دارد ماندگار شده است . در واقع فرهاد نماد مقاومت و عصيان مردم آزربايجان بر عليه اشغالگران بوده است . نزديكي قصر شيرين به بغستان (بيستون)جايي كه اكنون در كرمانشاه قرار دارد نشان دهنده اين است كه لرستان و قسمتي از كردستان عراق و كردستان ايران همه در اراضي ماد ماننا كه موطن اهالي التصاقي زبان بوده اند و اقوام پروترك در اين مناطق ميزيسته اند . در واقع كتيبه داريوش در بيستون و نقش فرهاد  توسط داريوش جهت مرعوب ساختن و جلوگيري از قيام مجدد ترك ها بر عليه اشغالگران هخامنشي بوده است .

اين داستان كه داراي مضموني حماسي و عاشقانه و قدمتي چند هزارساله در ادبيات شفاهي مردم آذربايجان است ، از بدو آفرينش آن در دوران ” فرورتيش=فرهاد ” تاكنون امال ملي مردم آذربايجان را به شكل حماسي (در قالب كوه كني فرهاد) در بطن خود محفوظ داشته و با حضور ” شيرين  ” برادر زاده ميهن بانو حكمدار ” بردعه ” مضمون عاشقانه و عاطفي كسب كرده و به صورت يك داستان ملي  ِ حماسي و عاشقانه در آمده است.
از اينرو بنظر ما ، نظر مولفان كتاب “  تاريخ  ادبيات آذربايجان ” و نيز نظر مورخ و دانشمند ارجمند رحيم رئيس نيا در تاييد نظر مولفان كتاب مبني بر اينكه كلمه ” فرورتيش ” و شخصيت تاريخي وي پديد آمده است كاملا صحيح است و در واقع حكايت فرهاد كه اسطوره سلحشوري دلاوري  در زبان توده مردم بوده ، به مرور مضمون عاشقانه نيز كسب كرده است.